Antwoord van prof. Van Saarloos op mijn brief met het verzoek uit de motivering van de benoeming van prof. Lucassen tot lid van de KNAW de verwijzing naar Twitter te schrappen. De tekst van deze brief is hier te vinden en de tekst van de bijgevoegde voorbeelden van tweets hier.







Mijn reactie op het antwoord van prof. Van Saarloos.


25 september 2019 [persoonlijke gegevens afzender weggelaten]

Dr. Geertjan de Vugt
Ter attentie van
De hooggeleerde heer prof. dr. ir. [W. van]Saarloos
President van de KNAW

Hooggeleerde heer [Van] Saarloos,
       Hartelijk dank voor uw toelichting op de beslissing van de KNAW om prof. dr. Lucassen te benoemen tot lid. Toch betwijfel ik nog steeds of deze beslissing wel goed doordacht heeft plaats gevonden.

U schrijft: “Van wetenschappers wordt in toenemende mate verwacht dat zij aan zogenaamde kennisvalorisatie en -benutting doen: het vertalen van onderzoek naar een groter publiek. [..] Een van de mogelijkheden daartoe [..] is het opzoeken en entameren van publiek debat. Dat wetenschappers de moeite nemen om de stap buiten de laboratoria, archieven en collegezalen te zetten valt, in mijn optiek, alleen maar aan te moedigen. Het klopt dat prof. dr. Lucassen zeer bedreven is in het entameren van publiek debat.”
      Met de gedachte dat valorisatie belangrijk is ben ik het van harte eens. Maar wat is valorisatie? Volgens mij is het belangrijkste aspect daarvan het op eenvoudige wijze uitleggen van vaak moeilijke wetenschappelijke kennis aan een breed publiek. Dat kan inderdaad onder andere door middel van het entameren van publiek debat en zelfs door middel van moderne social media als bijvoorbeeld Twitter.
      Maar wat @LeoLucassen doet is geen valorisatie. Hij houdt zich niet bezig met het uitleggen van objectieve wetenschappelijke kennis, maar met het uitdragen van zijn eigen politieke visie. En hierbij entameert hij geen publiek debat. Met tweets als “Zelden zoveel kwaadaardige onzin in een tweet aangetroffen” doodt hij juist het debat. Zoals ik met mijn tien voorbeelden hoop te hebben aangetoond doet hij geen moeite om bijvoorbeeld zijn (mijns inziens) zonderlinge stelling dat er geen massamigratie plaats vindt uit te leggen aan het publiek (met inachtneming van wetenschappelijke discussienormen als het geven van onderbouwing, toegankelijkheid voor falsificatie en geen omkering van de bewijslast), maar beschuldigt hij andersdenkenden simpelweg er van extreem rechts te zijn (en dat betekent in het gangbare spraakgebruik “fascistisch”). Dat hier vaak veel reacties op komen hoeft niet te verwonderen, want Twitter is een medium waar hatelijke tweets over het algemeen veel meer respons oproepen dan fatsoenlijke, onderbouwde tweets. Desondanks zijn er toch ook veel twitteraars die zich beheersen en proberen steeds correct te blijven. Deze twitteraars zullen het belonen van de manier van twitteren van @LeoLucassen door de KNAW ervaren als een teleurstelling. Om het eens pathetisch te zeggen: ze zullen dat ervaren als een klap in het gezicht.

Het feit dat de KNAW waardering uitspreekt voor de twitteractiviteit van @LeoLucassen, en kennelijk dus ook voor de wijze waarop hij dat doet, heeft nog een ander aspect. Dit feit zal binnen de twitterwereld, en mijns inziens terecht, zonder meer uitgelegd worden als een indirecte instemming met zijn politieke visie. Men zal de benoeming van prof. dr. Lucassen zien als politiek gemotiveerd.

In mijn brief heb ik u verzocht in de argumentatie voor de benoeming van de heer Lucassen tot lid van de KNAW de verwijzing naar Twitter weg te laten. Dit was een heel bescheiden en beperkt verzoek. Nu deze argumentatie niet meer veranderd kan worden kan ik alleen nog hopen dat de KNAW het grote probleem van de politisering van de wetenschap in de toekomst minder naïef (sorry, ik kan het niet anders zien) tegemoet zal treden.


Met vriendelijke groet,

G.H.E. Russelman